Người lao động nước ngoài có phải đóng BHXH không?

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế, số lượng chuyên gia và lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngày càng tăng, kéo theo nhiều thắc mắc về nghĩa vụ tham gia bảo hiểm xã hội. Câu hỏi “người lao động nước ngoài có phải đóng BHXH tại Việt Nam không?“ là vấn đề được nhiều doanh nghiệp và cá nhân quan tâm. Với kinh nghiệm pháp lý chuyên sâu, Luật Trí Minh sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định pháp luật hiện hành, quyền lợi và nghĩa vụ để đảm bảo tuân thủ đúng luật, tối ưu quyền lợi khi làm việc tại Việt Nam.

1. Đối tượng người lao động nước ngoài phải tham gia BHXH bắt buộc

Căn cứ khoản 1 Điều 2 Nghị định 143/2018/NĐ-CP, người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam sẽ phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc nếu đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:

• Có giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam cấp hợp pháp.
• Ký hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng xác định thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam.
• Không thuộc trường hợp di chuyển nội bộ doanh nghiệp theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 152/2020/NĐ-CP, chẳng hạn như nhân sự được điều động trong nội bộ tập đoàn đa quốc gia từ nước ngoài sang Việt Nam làm việc.

2. Các trường hợp người lao động nước ngoài không bắt buộc tham gia BHXH

Theo khoản 2 Điều 2 Nghị định 143/2018/NĐ-CP, người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam sẽ được miễn nghĩa vụ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc trong các trường hợp sau:

• Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp: Là những lao động được doanh nghiệp, tập đoàn đa quốc gia cử sang Việt Nam làm việc tạm thời theo quy định tại Nghị định 152/2020/NĐ-CP.
• Đã đạt độ tuổi nghỉ hưu theo lộ trình quy định tại Bộ luật Lao động 2019 ngay tại thời điểm ký kết hợp đồng.
• Ký hợp đồng lao động dưới 12 tháng với người sử dụng lao động tại Việt Nam.

3. Các chế độ BHXH áp dụng cho người lao động nước ngoài

Căn cứ Điều 5 và Điều 17 Nghị định 143/2018/NĐ-CP, kể từ ngày 01/01/2022, người lao động nước ngoài thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ được hưởng đầy đủ 5 chế độ như người lao động Việt Nam, gồm:

• Ốm đau
• Thai sản
• Tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp
• Hưu trí
• Tử tuất

4. Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với lao động nước ngoài được quy định thế nào?

Từ ngày 01/01/2022, mức đóng BHXH bắt buộc đối với người lao động nước ngoài được xác định theo Điều 12 Nghị định 143/2018/NĐ-CP như sau:

“1. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2022, người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Nghị định này, hàng tháng đóng bằng 8% mức tiền lương tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

2. Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng bảo hiểm xã hội tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng bảo hiểm xã hội, trừ trường hợp nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.”

Theo quy định trên, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với lao động nước ngoài là 8% mức tiền lương tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất hàng tháng.

Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng bảo hiểm xã hội tháng đó. Và thời gian này không được tính để hưởng bảo hiểm xã hội, trừ trường hợp nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.

5. Mức phạt đối với việc vi phạm quy định về tham gia BHXH cho người lao động nước ngoài

Trường hợp có vi phạm về việc người sử dụng lao động không đăng ký hoặc không đóng BHXH, không niêm yết công khai thông tin đóng bảo hiểm xã hội của người lao động do cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp và các hành vi vi phạm khác có thể bị xử phạt theo theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP. 

Ngoài ra, người sử dụng lao động có thể bị yêu cầu truy nộp và chịu lãi suất chậm nộp.

Người lao động nước ngoài không phải lúc nào cũng bắt buộc tham gia BHXH tại Việt Nam. Việc tham gia hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: thời hạn hợp đồng, loại giấy phép, độ tuổi, và các thỏa thuận quốc tế. Do đó, doanh nghiệp và người lao động cần hiểu rõ các quy định để tuân thủ pháp luật và đảm bảo quyền lợi hợp pháp.

Trên đây là những thông tin giải đáp chi tiết về vấn đề “người lao động nước ngoài có phải đóng BHXH không?” cùng các trường hợp, mức đóng và quyền lợi liên quan. Việc nắm rõ quy định pháp luật không chỉ giúp người lao động và doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định mà còn đảm bảo tối đa quyền lợi hợp pháp. Trong trường hợp cần trao đổi chi tiết hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ tại Luật Trí Minh, vui lòng liên hệ qua Email: contact@luattriminh.vn hoặc số Hotline: 024 3766 9599 (Hà Nội) và 028 3933 3323 (TP.HCM) để được hỗ trợ kịp thời.