Chủ nợ có được nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp nợ quá hạn không?

Trong hoạt động kinh doanh, tình trạng doanh nghiệp chậm thanh toán hoặc nợ quá hạn các khoản nghĩa vụ tài chính diễn ra ngày càng phổ biến, gây rủi ro cho chủ nợ. Nhiều chủ nợ đặt ra câu hỏi: “Chủ nợ có được nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp nợ quá hạn không?”. Bài viết hôm nay Luật Trí Minh sẽ giúp bạn giải đáp thắc trên!

1. Phá sản là gì?

Phá sản được hiểu là trạng thái pháp lý của doanh nghiệp hoặc hợp tác xã khi không còn khả năng thực hiện nghĩa vụ thanh toán các khoản nợ đến hạn và bị Tòa án nhân dân có thẩm quyền ra quyết định tuyên bố phá sản theo quy định của pháp luật.

Thủ tục phá sản không đơn thuần chỉ nhằm chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp, mà còn hướng tới việc xem xét khả năng phục hồi hoạt động kinh doanh hoặc xử lý, phân chia tài sản còn lại để thanh toán các khoản nợ cho chủ nợ theo thứ tự ưu tiên, qua đó bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.

2. Chủ nợ có được nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp nợ quá hạn không?

Câu trả lời là được. Tuy nhiên không phải chủ nợ nào cũng được nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Luật Phá sản 2014 quy định rõ các loại chủ nợ có quyền nộp đơn như sau:

• Chủ nợ không có bảo đảm: Là cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền yêu cầu doanh nghiệp, hợp tác xã phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ không được bảo đảm bằng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc của người thứ ba.
• Chủ nợ có bảo đảm một phần: Là cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền yêu cầu doanh nghiệp, hợp tác xã phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ được bảo đảm bằng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc của người thứ ba mà giá trị tài sản bảo đảm thấp hơn khoản nợ đó.

Lưu ý: Chủ nợ có bảo đảm toàn bộ không có quyền nộp đơn phá sản, vì họ có quyền ưu tiên xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi toàn bộ khoản nợ của mình.

3. Khi nào chủ nợ được yêu cầu mở thủ tục phá sản?

Chủ nợ chỉ được quyền yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp mắc nợ đáp ứng điều kiện về mất khả năng thanh toán. Đây là căn cứ pháp lý quan trọng nhất.

Theo Khoản 1 Điều 4 Luật Phá sản 2014:

“Doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán là doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán.”

Điều kiện bắt buộc để chủ nợ có thể yêu cầu mở thủ tục phá sản là:

• Có khoản nợ đã đến hạn thanh toán.
• Doanh nghiệp không thanh toán khoản nợ đó quá 03 tháng kể từ ngày đến hạn.

Như vậy, trong trường hợp doanh nghiệp chỉ chậm thanh toán trong thời gian ngắn, chẳng hạn 01 hoặc 02 tháng, thì chưa đủ căn cứ pháp lý để chủ nợ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Quyền này chỉ phát sinh khi thời gian chậm thanh toán vượt quá 03 tháng, theo đúng quy định của Luật Phá sản.

4. Quy trình nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản?

Dưới đây là quy trình các bước cơ bản trong quy trình nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản mà chủ nợ cần lưu ý.

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ yêu cầu phá sản

Chủ nợ cần lập Đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản theo mẫu luật định, đồng thời thu thập và đính kèm các tài liệu chứng minh việc doanh nghiệp đã mất khả năng thanh toán, bao gồm:

• Hợp đồng, hóa đơn, biên bản đối chiếu công nợ hoặc các giấy tờ hợp pháp khác xác nhận sự tồn tại của khoản nợ;
• Tài liệu thể hiện khoản nợ đã quá hạn thanh toán trên 03 tháng, chẳng hạn như văn bản thông báo, công văn yêu cầu thanh toán hoặc các chứng cứ đòi nợ hợp lệ.

Bước 2: Nộp đơn tại Tòa án có thẩm quyền

Hồ sơ yêu cầu mở thủ tục phá sản được nộp tại Tòa Phá sản thuộc Tòa án nhân dân khu vực có thẩm quyền, nơi doanh nghiệp hoặc hợp tác xã đặt trụ sở chính, theo quy định về thẩm quyền giải quyết phá sản theo lãnh thổ.

Bước 3: Thực hiện nghĩa vụ nộp lệ phí và tạm ứng chi phí phá sản

Sau khi Tòa án xem xét và ra thông báo thụ lý đơn, chủ nợ có trách nhiệm nộp lệ phí phá sản và tạm ứng chi phí phá sản theo quy định.

Khoản tạm ứng này được sử dụng để thanh toán các chi phí phục vụ quá trình giải quyết phá sản, bao gồm thù lao của Quản tài viên hoặc doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản. Trường hợp doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản, khoản tiền tạm ứng sẽ được hoàn trả cho chủ nợ theo thứ tự ưu tiên thanh toán đầu tiên theo quy định của pháp luật.

5. Chủ nợ cần lưu ý gì khi nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản?

Khi thực hiện quyền yêu cầu mở thủ tục phá sản, chủ nợ cần cân nhắc và lưu ý một số vấn đề pháp lý quan trọng sau đây:

• Xác định đúng tư cách chủ nợ: Chỉ chủ nợ không có bảo đảm hoặc có bảo đảm một phần mới có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, trừ trường hợp chủ nợ có bảo đảm toàn bộ từ bỏ quyền ưu tiên của mình.
• Đảm bảo điều kiện mất khả năng thanh toán: Khoản nợ phải là nợ đến hạn và doanh nghiệp đã không thanh toán quá 03 tháng kể từ ngày đến hạn theo quy định của Luật Phá sản.
• Chuẩn bị chứng cứ đầy đủ, hợp pháp: Hồ sơ cần có hợp đồng, hóa đơn, biên bản đối chiếu công nợ, văn bản đòi nợ và các tài liệu chứng minh rõ ràng việc chậm thanh toán.
• Cân nhắc khả năng thu hồi nợ thực tế: Thủ tục phá sản không phải lúc nào cũng giúp thu hồi toàn bộ khoản nợ, đặc biệt khi tài sản của doanh nghiệp không đủ để thanh toán các nghĩa vụ.
• Lưu ý chi phí và thời gian giải quyết: Chủ nợ phải tạm ứng chi phí phá sản và chấp nhận thời gian giải quyết tương đối dài, có thể ảnh hưởng đến dòng tiền và kế hoạch tài chính.
• Theo dõi chặt chẽ quá trình giải quyết phá sản: Việc tham gia hội nghị chủ nợ, làm việc với Quản tài viên và Tòa án giúp chủ nợ bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
• Nên tham vấn ý kiến tư vấn pháp lý chuyên sâu: Sự hỗ trợ từ luật sư hoặc đơn vị tư vấn có kinh nghiệm sẽ giúp hạn chế rủi ro pháp lý và xây dựng phương án xử lý công nợ hiệu quả.

6. Dịch vụ tư vấn của Luật Trí Minh

Trên thực tế, việc áp dụng thủ tục phá sản như một biện pháp thu hồi công nợ đòi hỏi chủ nợ phải nắm vững các quy định chuyên sâu của Luật Phá sản, từ điều kiện thụ lý đơn, trình tự giải quyết, tổ chức Hội nghị chủ nợ cho đến quy định phức tạp về thứ tự ưu tiên thanh toán. Nếu thiếu kinh nghiệm, chủ nợ rất dễ gặp rủi ro pháp lý hoặc không đạt được hiệu quả thu hồi nợ như mong muốn.

Với thế mạnh trong tư vấn pháp lý doanh nghiệp và giải quyết tranh chấp, Công ty Luật TNHH Trí Minh sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ chủ nợ trong suốt quá trình phá sản, bao gồm:

• Tư vấn, đánh giá khả năng thu hồi nợ: Phân tích tình trạng tài chính, tài sản và nghĩa vụ của doanh nghiệp nợ để xác định tính khả thi và hiệu quả của việc yêu cầu mở thủ tục phá sản.
• Hỗ trợ soạn thảo và nộp hồ sơ: Hướng dẫn chuẩn bị đơn yêu cầu và các tài liệu kèm theo đúng quy định, đảm bảo hồ sơ hợp lệ và được Tòa án xem xét, thụ lý.
• Đại diện tham gia và bảo vệ quyền lợi chủ nợ: Thay mặt chủ nợ làm việc với Tòa án, Quản tài viên, tham dự các cuộc họp và Hội nghị chủ nợ, bảo đảm quyền lợi và khoản nợ được ghi nhận đúng theo thứ tự ưu tiên pháp luật.
• Tư vấn xử lý khoản nợ có bảo đảm: Hỗ trợ xây dựng phương án xử lý tài sản bảo đảm trong quá trình phá sản nhằm tối ưu hóa khả năng thu hồi vốn cho chủ nợ.

7. Lý do nên lựa chọn dịch vụ tại Luật Trí Minh

Để thủ tục yêu cầu mở thủ tục phá sản được thực hiện đúng luật, đúng thời điểm và mang lại hiệu quả thực tế, việc lựa chọn một đơn vị tư vấn pháp lý uy tín, am hiểu chuyên sâu về phá sản doanh nghiệp là yếu tố then chốt. Với kinh nghiệm xử lý nhiều hồ sơ phức tạp liên quan đến thu hồi công nợ, bảo vệ quyền lợi chủ nợ và giải quyết phá sản, Luật Trí Minh không chỉ cung cấp dịch vụ pháp lý đơn thuần mà còn đóng vai trò là đối tác pháp lý đồng hành, giúp khách hàng đưa ra quyết định đúng đắn và tối ưu lợi ích trong từng giai đoạn.

• Kinh nghiệm thực tiễn chuyên sâu: Đội ngũ luật sư, chuyên viên pháp lý của Luật Trí Minh có nhiều năm kinh nghiệm tư vấn phá sản doanh nghiệp, xử lý công nợ và tham gia giải quyết các vụ việc tại Tòa án.
• Tư vấn đúng trọng tâm, hạn chế rủi ro pháp lý: Mọi phương án đều được phân tích trên cơ sở quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng, giúp khách hàng tránh sai sót có thể dẫn đến việc bị trả lại đơn hoặc kéo dài thời gian giải quyết.
• Dịch vụ trọn gói – đồng hành xuyên suốt: Từ khâu đánh giá điều kiện phá sản, soạn thảo hồ sơ, làm việc với Tòa án, Quản tài viên đến tham gia Hội nghị chủ nợ, Luật Trí Minh luôn theo sát và hỗ trợ toàn diện.
• Bảo vệ tối đa quyền lợi của chủ nợ: Đơn vị luôn chú trọng đến việc ghi nhận khoản nợ, xác lập đúng thứ tự ưu tiên thanh toán và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng trong toàn bộ thủ tục phá sản.
• Am hiểu sâu về xử lý nợ có bảo đảm: Luật Trí Minh có kinh nghiệm tư vấn và triển khai các phương án xử lý tài sản bảo đảm trong phá sản, giúp nâng cao khả năng thu hồi vốn cho chủ nợ.
• Quy trình làm việc chuyên nghiệp, minh bạch: Khách hàng được cập nhật tiến độ thường xuyên, tư vấn rõ ràng về chi phí, thời gian và các phương án pháp lý có thể phát sinh.
• Cam kết đồng hành vì hiệu quả thực tế: Luật Trí Minh không chỉ hỗ trợ về mặt thủ tục mà còn hướng đến giải pháp tối ưu lợi ích, phù hợp với mục tiêu thu hồi nợ và chiến lược kinh doanh của khách hàng.

Trên đây là những chia sẻ từ Luật Trí Minh để trả lời cho câu hỏi: “Chủ nợ có được nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi doanh nghiệp nợ quá hạn không?“. Trong trường hợp cần trao đổi chi tiết hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ tại Luật Trí Minh, vui lòng liên hệ qua Email: contact@luattriminh.vn hoặc số Hotline: 024 3766 9599 (Hà Nội) và 028 3933 3323 (TP.HCM) để được đội ngũ luật sư hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả.